-
1 fidēlis
fidēlis e, adj. with comp. and sup. [1 fides], trusty, trustworthy, faithful, sincere, true: medicus, H.: catulis cerva fidelibus, H.: sociis multo fidelioribus utimur: fidelissima coniunx: mulieri vir, T.: quem sibi fidelem arbitrabatur, Cs.: animus in dominum: in amicos, S.—As subst m., a trusty person, confidant: si quem tuorum fidelium voles.— Trustworthy, sure, safe, true, strong, firm, durable: ager: navis: lorica, V.: consilium: operā Commi fideli, Cs.: silentium, H.* * *fidele, fidelior -or -us, fidelissimus -a -um ADJfaithful/loyal/devoted; true/trustworthy/dependable/reliable; constant/lasting -
2 fidelis
fĭdēlis, e, adj. [1. fides], that may be trusted or relied upon, trusty, faithful, sincere, true (class.; syn. fidus).I.Prop.A.Adj., constr. absol., with dat., or with in and acc.(α).Absol.:(β).cum et civis mihi bonus et firmus amicus ac fidelis videretur,
Cic. Cael. 6, 14: doctus, fidelis, Suavis homo, etc., Enn. ap. Gell. 12, 4 (Ann. v. 249 ed. Vahl.):boni fidelesque socii,
Liv. 22, 37, 4; 9, 2, 5; 29, 7, 2; 22, 37, 4 Drak. N. cr.; cf.:sociis multo fidelioribus utimur,
Cic. Att. 5, 18, 2:est urbs Massilia fortissimorum fidelissimorumque sociorum,
id. Font. 1, 3:fidelissima conjux,
id. Q. Fr. 1, 3, 3:medicus multum celer atque fidelis,
Hor. S. 2, 3, 147:minister,
id. C. 4, 4, 3:seu visa est catulis cerva fidelibus,
id. ib. 1, 1, 27:multorum opes praepotentium excludunt amicitias fideles,
Cic. Lael. 15, 54:consilium,
id. Agr. 2, 2 fin.; cf. id. Clu. 31, 85:opera,
id. Caecin. 5, 14; cf.:operā Commii fideli atque utili,
Caes. B. G. 7, 76, 1:cura,
Ov. H. 1, 104:silentium,
Hor. C. 3, 2, 25:desideria (patriae),
id. ib. 4, 5, 15:lacrimae,
i. e. true, genuine, Ov. H. 14, 127.—With dat.:(γ).qui (Cn. Pompeius) unum Deiotarum fidelem populo Romano judicavit,
Cic. Phil. 11, 13, 34:cave tu illi fidelis potius fueris quam mihi,
Plaut. Aul. 4, 2, 11:illi fuisti quam mihi fidelior,
id. Capt. 3, 5, 58:habere aliquem fidelem sibi,
id. Bacch. 3, 3, 87:quem sibi fidelem arbitrabatur,
Caes. B. G. 4, 21, 7; Hor. Ep. 2, 2, 1; Quint. 11, 2, 42.—With in and acc.:b.quam fideli animo et benigno in illam fui,
Ter. Hec. 3, 5, 22; cf. Cic. Mil. 10, 29:in amicos,
Sall. C. 9, 2 (others read: in amicis, v. Kritz. ad h. 1.).—Subst.: fĭdēlis, is, m., a trusty person, a confidant:II.si quem tuorum fidelium voles, ad me mittas,
Cic. Fam. 4, 1, 2.Transf., in gen., of things, to be depended upon, sure, safe, strong, firm, durable (rare but class.):I. (α).nam et doctrina et domus, et ars et ager etiam fidelis dici potest: ut sit, quomodo Theophrasto placet, verecunda tralatio,
Cic. Fam. 16, 17, 1:in nave tuta ac fideli,
id. Planc. 41, 97:lorica,
Verg. A. 9, 707:portus,
Ov. Tr. 4, 5, 5:materies terebinthi ad vetustatem,
Plin. 13, 6, 12, § 54;structura,
Front. Aquaed. 123:rimis explendis fidelior pice,
Plin. 16, 36, 64, § 158:fidelissimum glutinum,
id. 28, 17, 71, § 236.—Hence, adv., in two forms: fĭdē-lĭter (class.) and fĭdēle (ante- and postclass.).Form fideliter:(β).constanter et fideliter in amicitia alicujus permanere,
Liv. 33, 35, 9:vivere simpliciter, fideliter vitaeque hominum amice,
Cic. Off. 1, 26, 92:obtestatur per sua antea fideliter acta, etc.,
Sall. J. 71 fin.:aliquid fideliter curare,
Cic. Att. 15, 20, 4: valetudini inservire, Tiro ap. Cic. Fam. 16, 17, 1:colere amicos,
Plin. Ep. 7, 31, 5:discere artes ingenuas,
Ov. P. 2, 9, 47:retinent commissa (aures),
Hor. Ep. 1, 18, 70; cf.:ejus (memoriae) duplex virtus, facile percipere et fideliter continere,
Quint. 1, 3, 1:exstincta parum fideliter incendia,
Flor. 3, 5 med. —Form fidele:b.fac fidele sis fidelis,
Plaut. Capt. 2, 3, 79: militare, Prud. steg. 10, 428. —Comp.:c.quo propior quisque est servitque fidelius aegro,
Ov. M. 7, 563; Plin. Ep. 6, 24, 3.—Sup.: ut is optime te laudasse [p. 746] videatur, qui narraverit fidelissime, Plin. Pan. 56, 2.—2.(Acc. to II.) Surely, strongly, firmly: per quorum loca fideliter mihi pateret iter, Planc. in Cic. Fam. 10, 23, 2:oratoris futuri fundamenta fideliter jacere,
Quint. 1, 4, 5:quod fideliter firmum est, a primis statim actionibus arripere optimum est,
firmly grounded, id. 6, 4, 14; cf. Gell. 15, 2, 6.— Comp.:qui quartanum passus convaluerit, fidelius constantiusque postea valiturum,
Gell. 17, 12, 3:memoriae inhaerere fidelius,
Quint. 10, 6, 2; cf. id. 10, 3, 2.— Sup.:fortunae inaurato fidelissime simulacro,
very solidly, durably, Plin. 33, 3, 19, § 61. -
3 locuples
lŏcū̆ples, ētis (ū, Mart. 5, 36, 6; gen. locupletium and locupletum; abl. sing. locuplete, usu. of a person, Cic. Verr. 2, 4, 12, § 29; id. Att. 12, 43, 2; Tac. H. 1, 46;I.rarely of a thing,
Hor. S. 2, 6, 102; Pers. 3, 74:locupleti, of things,
Cic. Verr. 2, 4, 1, § 1; id. de Or. 3, 48, 185; Sen. Contr. 2, 9, 4;rarely of a person,
Cic. Verr. 2, 4, 21, § 46; Macrob. S. 5, 18, 14; v. Neue, Formenl. 2, p. 49 sq.), adj. [locus-plenus], rich in lands, substantial, opulent (syn.: dives, abundans, copiosus).Lit.:B.quod tum erat res in pecore et locorum possessionibus: ex quo pecuniosi et locupletes vocabantur,
Cic. Rep. 2, 9, 16; cf.:(P. Nigidius) locupletem dictum ait ex compositis vocibus, qui pleraque loca, hoc est, qui multas possessiones teneret,
Gell. 10, 5: locupletes locorum multorum domini, Paul. ex Fest. p. 119 Müll.—So too, locupletem a locorum copia,
Quint. 5, 10, 55:locupletes dicebant loci, hoc est agri plenos,
Plin. 18, 3, 3, § 11:unum genus est eorum, qui magno in aere alieno, majores etiam possessiones habent: horum hominum species est honestissima, sunt enim locupletes,
Cic. Cat. 2, 8;rarely of things: neque minus locuples ad eos hereditas perveniat,
Gai. Inst. 1, 192.—Transf., in gen., rich, wealthy, opulent:II.de ornatu ut locupletes simus scitis,
Plaut. Rud. 2, 1, 4:egebat? immo locuples erat,
Cic. Rosc. Com. 8, 22:mulier copiosa plane et locuples,
id. Div. in Caecil. 17, 55.—As subst.:Lycurgus agros locupletium plebi, ut servitio, colendos dedit,
the rich, Cic. Rep. 3, 9 fin.:ut suffragia non in multitudinis, sed in locupletium potestate essent,
id. ib. 2, 22, 39.—So fem.:locuples quae nupsit avaro,
Juv. 6, 141:locuples et referta domus,
id. de Or. 1, 35, 161:in locuplete penu,
Pers. 3, 74:locupletem optare podagram,
i. e. characteristic of the rich, Juv. 13, 96. —With abl.:praedā locuples,
Sall. J. 84:locuples frugibus annus,
Hor. Ep. 2, 1, 137:mancipiis locuples,
id. ib. 1, 6, 39.—With gen.:pecuniae,
App. M. 8, p. 202, 12:locuples aquila,
i. e. the lucrative post of centurion, Juv. 14, 197.—With in and abl. in thesauris, Vulg. Jer. 51, 13.— Comp.:locupletior negotiator,
Quint. 1, 12, 17.— Sup.:urbs locupletissima,
Cic. Rep. 1, 14:locupletissimae urbes,
Caes. B. C. 3, 31.—Trop.A.Well stored or provided, richly supplied, rich:B.Lyslas oratione locuples, rebus ipsis jejunior,
Cic. Fin. 5, 5, 13; id. N. D. 1, 40, 112:Latinam linguam non modo non inopem, sed locupletiorem etiam esse quam Graecam,
id. Fin. 1, 3, 10.—Transf., that is able to answer for a thing, that is a good surety, responsible, trustworthy, reliable, safe, sure:1.reus,
that can fulfil his engagement, Liv. 9, 9: auctor, testis, a sufficient surety, a credible witness:Pythagoras et Plato locupletissimi auctores, jubent,
Cic. Div. 2, 58, 119; cf.:quem enim auctorem de illo (Socrate) locupletiorem Platone laudare possumus?
id. Rep. 1, 10, 16:locuples auctor Thucydides,
id. Brut. 12, 47; id. Div. 1, 19, 37:accedit etiam testis locuples, Posidonius,
id. Off. 3, 2, 10:tabellarius,
a trusty, safe letter-carrier, id. Q. Fr. 3, 9, 6.—Hence, adv.: lŏcū̆plētē, richly, amply (postclass.).Lit., sup.:2.locupletissime mu neratus,
Spart. Hadr. 3:dotata filia,
Aur. Vict. Epit. 9.—Trop., in comp., Front. ad Anton. Imp. 1, 3 Mai.
См. также в других словарях:
trusty — [ˈtrʌsti] adj humorous a trusty person or possession is one that you know that you can depend on … Dictionary for writing and speaking English
trusty — [trus′tē] adj. trustier, trustiest 1. that can be relied upon; dependable; trustworthy 2. obs. var. of TRUSTFUL n. pl. trusties ☆ a trusted person; specif., a convict granted special privileges as a trustworthy person SYN. RELIABLE trustily … English World dictionary
trusty — I. adjective (trustier; est) Date: 14th century trustworthy, dependable < a trusty friend > < his trusty pocketknife > • trustiness noun II. noun (plura … New Collegiate Dictionary
trusty — UK [ˈtrʌstɪ] / US adjective Word forms trusty : adjective trusty comparative trustier superlative trustiest humorous used for describing a person or thing that you have known or had for a long time and can depend on his trusty typewriter … English dictionary
trusty — trust|y [ trʌsti ] adjective HUMOROUS used for describing a thing or person you have had or known for a long time and can depend on: his trusty typewriter … Usage of the words and phrases in modern English
trusty — trustily, adv. trustiness, n. /trus tee/, adj., trustier, trustiest, n., pl. trusties. adj. 1. able to be trusted or relied on; trustworthy; reliable. 2. Archaic. trustful. n. 3. a person or thing that is trusted. 4. a well behav … Universalium
trusty — 1. adjective Reliable or trustworthy. 2. noun A trusted person, especially a prisoner who has been granted special privileges … Wiktionary
trusty — I (Roget s IV) modif. Syn. trustworthy, Dependable, good, tried and true; see excellent , reliable 1 , 2 . See Synonym Study at reliable . n. Syn. trusted person, trustworthy convict, prison attendant, privileged prisoner, psalmsinger*, valet*;… … English dictionary for students
truepenny — noun Date: 1589 an honest or trusty person … New Collegiate Dictionary
truepenny — [tro͞o′pen΄ē] n. pl. truepennies Archaic an honest or trusty person … English World dictionary
reliable — I (New American Roget s College Thesaurus) adj. trustworthy, dependable, trusty, responsible. See certainty, probity. II (Roget s IV) modif. 1. [Having a sound character] Syn. Dependable, trustworthy, firm, unimpeachable, trusty, sterling, strong … English dictionary for students